🔹 ریشه‌های شکل‌گیری (دوران قاجار)
-
خیابان مولوی در زمان ناصرالدین شاه قاجار به‌عنوان یکی از شریان‌های اصلی جنوب تهران ساخته شد. این خیابان از دروازه حضرت عبدالعظیم شروع می‌شد و به سمت مرکز تهران می‌رفت.
-
به دلیل اینکه کاروان‌ها و زائرانی که از شهر ری و ورامین می‌آمدند از این مسیر عبور می‌کردند، خیلی زود حجره‌ها و دکان‌ها اطرافش ساخته شد.
-
در همین دوره، حاج محمدحسن امین‌الضرب (بازرگان و تاجر بزرگ دوره ناصری) نقش مهمی در رونق تجارت این بخش از تهران داشت. بسیاری از کالاهای وارداتی از روسیه و هند، از طریق حجره‌های او و شاگردانش در بازار مولوی و بازار
-
بزرگ توزیع می‌شد
-
.
🔹 دوران پهلوی اول و دوم
-
با روی کار آمدن رضاشاه پهلوی و طرح نوسازی تهران، خیابان‌های وسیع‌تر ساخته شد. خیابان مولوی به یکی از محورهای تجاری اصلی جنوب شهر تبدیل شد.
-
در این دوره، آدم‌های معروفی مثل:
-
حاج حسین آقا ملک (بزرگترین واقف ایران و بنیان‌گذار کتابخانه و موزه ملک) که بسیاری از املاک و کاروانسراهایش در نزدیکی مولوی قرار داشت.
-
برادران لاجوردی (خانواده‌ی مشهور بازاری و بعدها صاحبان گروه صنعتی بهشهر) که بخشی از فعالیت‌های تجاری خود را از همین محدوده بازار آغاز کردند.
-
-
در همین سال‌ها، بازار مولوی به‌ویژه در زمینه پارچه، پوشاک، کفش و وسایل خیاطی شناخته شد و مشتری‌های عمده‌ای از شهرستان‌ها داشت.
🔹 مولوی و چهره‌های سیاسی ـ مذهبی
-
محله مولوی فقط یک مرکز خرید نبود؛ به دلیل نزدیکی به بازار بزرگ، بسیاری از روحانیون و فعالان سیاسی دوره مشروطه هم رفت‌وآمدی به این منطقه داشتند.
-
سید حسن مدرس (نماینده مجلس و روحانی برجسته دوره قاجار و پهلوی) بارها در همین حوالی سخنرانی‌های سیاسی و مذهبی داشته است.
-
همچنین در دهه‌های ۳۰ و ۴۰ شمسی، جلسات مذهبی و هیئت‌های معروف بازار در همین منطقه فعال بودند و بسیاری از چهره‌های مذهبی مثل آیت‌الله کاشانی و بعدها امام خمینی (ره) طرفدارانی در این محلات داشتند.
🔹 مولوی امروز
-
بازار مولوی امروز یکی از شلوغ‌ترین مراکز خرید در تهران است. راسته‌های مهم آن شامل:
-
پارچه و پوشاک (ویژه عمده‌فروشی)
-
کفش
-
سیسمونی و لوازم کودک
-
لوازم جانبی خیاطی
-
-
روزانه هزاران نفر از سراسر کشور برای خرید به آنجا می‌روند.
📌 جمع‌بندی
بازار مولوی از زمان ناصرالدین شاه قاجار شکل گرفت، با تلاش بازرگانانی مثل امین‌الضرب رونق گرفت، در دوران پهلوی با حضور تجار بزرگی مثل خانواده ملک و لاجوردی توسعه یافت، و همواره مرکز رفت‌وآمد مذهبی ـ سیاسیون مثل مدرس و کاشانی هم بوده. امروز هم یکی از اصلی‌ترین مراکز خرید پوشاک و پارچه در تهران است.
